Euthanasie voor dementerenden ? Kritische bedenkingen

Als jurist en kleinzoon van een vrouw die op het einde van haar leven dementeerde, stel ik me ernstige vragen bij de uitbreiding van de huidige euthanasiewetgeving naar deze uiterst kwetsbare categorie van mensen.

Vooreerst stel ik vast dat de wet tot depenalisering van euthanasie een strafrechtelijke tekst is. Zoals iedere tekst van dit soort, moet ze strikt worden geïnterpreteerd, om de inhoud ervan niet uit te hollen. Bij het tot stand komen van de wet nam de wetgever meerdere voorzorgsmaatregelen om het toepassingsgebied van de wet strikt af te bakenen. Maar als de deur op een kier staat, wordt die onvermijdelijk verder geopend. Vandaag is de Federale Controlecommissie haast verplicht om de ogen te sluiten voor praktijken die niet conform de wet zijn.

De aangestelde controlecommissie erkent trouwens expliciet haar onvermogen om de toepassing van de wet doeltreffend te controleren.

En nu zou men deze op zich reeds allesbehalve perfecte wetgeving nog willen uitbreiden naar de meest kwetsbare mensen in onze samenleving : onze dementerende ouderen ?

Daarnaast herinner ik mij levendig de laatste levensjaren van mijn grootmoeder Leonie in het rust- en verzorgingstehuis van mijn dorp. Leonie leed aan de ziekte van Alzheimer. We vingen haar in een eerste fase thuis op, maar dat bleek steeds moeilijker haalbaar. Uiteindelijk kozen we voor een rvt in de buurt. Ik denk met veel warmte, dankbaarheid en affectie terug aan die tijd, toen ik als tiener wekelijks (en soms dagelijks) langsreed om haar te bezoeken en een praatje te slaan met de bewoners. Ik deed ook vrijwilligerswerk in het rusthuis en leerde er de zorg kennen waarmee deze mensen worden omgeven, zowel door het verpleegkundig personeel als door de naaste familie. Mijn moeder zorgde vijf jaar van haar leven voor Leonie, dag in dag uit, en ze deed dat met heel veel liefde en toewijding. Met de hand op het hart kan ik getuigen dat Leonie gelukkig was, die laatste jaren. De uitbreiding van de euthanasiewetgeving tot deze categorie van mensen zou volgens mij een kaakslag zijn, niet alleen voor de dementerenden zelf maar ook voor de vele mensen die hen, vaak in alle stilte, liefdevol nabij zijn.

Iedere vraag naar euthanasie verdient respect en moet met veel begrip en zorg voor de mens benaderd worden. Maar als maatschappij mogen we onszelf wel de vraag stellen welk signaal we geven aan onze kinderen als we de huidige euthanasiewetgeving naar de meest kwetsbare categorie van mensen uitbreiden. Who is next?