Het zachte alternatief voor euthanasie

ESSAY

Goede palliatieve zorg vermindert het aantal euthanasieverzoeken. Toch is ze niet populair in Nederland. Anesthesioloog Paul Lieverse vraagt zich af waarom palliatieve zorg het stiefkindje van de stervenszorg is gebleven.

Als pijnspecialist in een universitair ziekenhuis voor patiënten met kanker heb ik van dichtbij de groei meegemaakt van de mogelijkheden van palliatieve zorg. Ook heb ik gezien hoe het aantal gevallen van euthanasie enorm toenam na de invoering van de Euthanasiewet in 2002. Is dat wat we willen?

Bij palliatieve zorg denken veel mensen alleen aan pijnbehandeling. Pijn bij kanker is chronisch; ze verschilt van acute pijn. Chronische pijn ziet er anders uit: de patiënt heeft geen van pijn vertrokken gelaat, maar is mat en voelt zich lamgeslagen: "Ik ben toch niet te helpen." Al denken sommigen daar anders over, het helpt echt als de arts zich overtuigd toont van de ernst ervan. Dat biedt de patiënt weer perspectief, zeker als hij te horen krijgt hoe de pijn aangepakt kan worden en wat er mogelijk is, mocht de eerste aanpak teleurstellend zijn. Het type pijnbehandeling hoort afgestemd te zijn op de oorzaak van de pijn - ze is wel eens een puzzel, maar meestal is snel verlichting te bereiken.

Naast pijn kunnen andere problemen spelen: afvallen, darmproblemen, jeuk, kortademigheid. Ook die horen bij palliatieve zorg aan bod te komen, net als niet-lichamelijke klachten - angst voor wat komen gaat, woede op de dokter of zichzelf, zorgen om de kinderen, zingevingsproblemen. En niet in de laatste plaats aandacht voor de naasten die het soms net zo zwaar hebben. Aan al deze zaken aandacht schenken is palliatieve zorg. Het is maatwerk, gericht op de zieke persoon die zelf meebeslist. Wil ik thuis sterven? Wat wil ik nog regelen?

Geen last

Palliatieve zorg heeft een imagoprobleem door de associatie met sterven; en het zou alleen voor patiënten met kanker zijn. Als palliatieve zorg synoniem is voor ...

Verder lezen : artikel verschenen in TROUW